Gebelik takibi, gebeliğin başından doğum sonrasına kadar olan dönemde gebelik yaşını belirlemek, anne ve fetüsün (bebeğin) sağlık durumunu değerlendirerek gebe bakım planını oluşturmak ve anne-babayı bilgilendirmek, gebelikte ortaya çıkabilecek sorunları öngörerek önlemek veya tespit edilen sorunları tedavi etmek amacıyla yapılan düzenli yapılan kontrollerdir.

​

Ülkemizde Gebelik Takibi Nasıl Yapılır?

 

Her gebe kadın gebelik süresince bir sağlık elemanı veya kurumu tarafından izlenmelidir. Gebelik planlaması yapıldığında muayenelere başlanması daha doğru olacaktır. Çünkü gebelikten önce annede var olan hastalıkların gebelik sürecine etkisi, gebelikle ilgili veya başka konuda bir problem varlığının araştırılması, gebeliğe hazırlık için gerekli tıbbi tedavilerin planlanması, çiftin gebelik hakkında bilgilendirilerek annenin sağlıklı bir şekilde gebeliğe başlaması gebelik öncesi muayenelerle ortaya konabilir.

 

Sağlık Bakanlığının “Doğum Öncesi Bakım Yönetim Rehberi”ne göre gebeliğin ilk 14 haftası içerisinde ilk takibin yapılması ve takip için doktorun hastaya 30 dk. zaman ayırması önerilmektedir. Eğer gebe 14. gebelik haftasından sonra gelmişse gebelik haftasına bakılmaksızın ilk takip olarak değerlendirilir. İlk takipte yapılması gereken tüm işlemler uygulanır. Ayrıca gebelik haftasına uygun ek takip işlemleri de yerine getirilir.

​

 

Gebeliğin İlk Takibindeki (İlk 14 Hafta) İşlemler Nelerdir?

 

Anne adayının iletişim bilgileri, kişisel bilgiler, soy geçmiş, eşlik eden hastalık öyküsü, mevcut gebelik dahil kadın-doğum sağlığı öyküsü hakkında bilgi toplanır.

Fizik muayenede gebelik başlangıcına ait boy, kilo, kan basıncı, nabız değerleri ölçülür. Genel vücut ve obstetrik (kadın-doğum) muayenesi yapılır. Laboratuvar tetkikleri istenir.
 

Bu tetkikler:

• İdrar tetkiki (proteinüri, bakteriüri),

• Kan testleri (hemoglobin, ferritin, kan grubu, gerekirse indirekt coombs, HbsAg), TSH,

• Açlık Kan Şekeri (AKŞ) 100-126 mg/dl arasında ise oral glukoz tolerans testi (OGTT)= Şeker Yükleme Testi),

• Kromozomal anöploidi tarama testleri (11-14. gebelik haftasında kombine test; yapılmamışsa 16-20. gebelik haftası arası üçlü, dörtlü test)’dir.

Laboratuvar sonuçlarına göre gerekli gebelere destek ve tedavi başlanır.

• Demir: Anemi tespit edilirse hemen, yoksa 16. gebelik haftasından sonra demir tedavisine başlanmalıdır.

• D Vitamini: 12. gebelik haftası itibariyle 9 damla/gün,

• Tetanoz ve Hepatit B Bağışıklaması: Gerektiği halde,

• Grip aşısı: 2. ve 3. trimester grip sezonuna denk geliyorsa,

• Enfeksiyon varlığında gereken tedavinin verilmesi.

Bu ilk vizitte tıbbi yaklaşımların yanında gebe beslenmesi, fizik aktivite, cinsel yaşam, ağız sağlığı, sigara ve alkol tüketiminin bırakılması ve olası acil durumlar için tehlike belirtileri hakkında gebe kadına bilgi ve danışmanlık verilmelidir.